ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ - ΧΑΜΗΛΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ
Χαμηλές Συχνότητες
Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία σχηματίζονται γύρω από αγωγούς τους οποίους διατρέχει ηλεκτρικό ρεύμα. Η ηλεκτρική ενέργεια στη χώρα μας παρέχεται στη συχνότητα των 50Hz. Στη συχνότητα αυτή οι δύο συνιστώσες του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου συμπεριφέρονται σχεδόν ανεξάρτητα, με συνέπεια το πεδίο να μην εμφανίζει ουσιαστικά τις ιδιότητες της ακτινοβολίας.
Mπορούμε να μετρήσουμε την ακτινοβολία στις χαμηλές συχνότητες στα 50Hz και 60Hz
Καλώδια γραμμών μεταφοράς ηλεκτρισμού υψηλής τάσεως
Υπέργεια η υπόγεια συστήματα αγωγών τάσεως
Υποσταθμούς ΔΕΗ μέσης και υψηλής τάσεως
Είσοδος / Έξοδος σε φωτοβολταϊκά πάρκα
Αιολικά πάρκα, συνδέσεις με υψηλή τάση ΔΕΗ
Ακτινοβολία από τους Μετρητές Ηλεκτρικού ρεύματος
Μεγάλους μετασχηματιστές
Ακτινοβολία από Υποσταθμούς ΔΕΗ
Δομές υποβιβασμού τάσεως σε βιομηχανίες
Υποσταθμούς ισχύως
Ακτινοβολία από Μετασχηματιστές σε κολώνες ΔΕΗ ή σε βάσεις κτυρίων
Βαριά μηχανήματα και μαγνητικά πεδία στην βιομηχανία
Εργοστάσια και σταθμοί παραγωγής ενέργειας
Ακτινοβολία από Δίκτυο διανομής μέσης τάσης ΔΕΗ
Η ηλεκτρική ενέργεια μεταφέρεται από τα εργοστάσια παραγωγής στα κέντρα κατανάλωσης μέσω των γραμμών υψηλής τάσης (400 KV, 150 KV & 66 KV). Η τάση των 400 KV μεταφέρεται στα Κέντρα Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ), υποβιβάζεται σε τάση 150 KV και, στη συνέχεια, μέσω των Υποσταθμών Υψηλής Τάσης σε τάσεις 66KV και 20KV (μέση τάση) με τις οποίες τροφοδοτούνται αντίστοιχα βιομηχανίες και τα αστικά κέντρα ή διάφορες επαγγελματικές δραστηριότητες. Η μέση τάση των 20KV υποβιβάζεται μέσω των Υποσταθμών Διανομής σε χαμηλές τάσεις 220V ή 380V με την οποία τροφοδοτούνται μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα. Οι Υποσταθμοί Διανομής τοποθετούνται εναέρια σε κολώνες ή στα υπόγεια μεγάλων κτιρίων.
Οι γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να είναι εναέριες και υπόγειες. Από τις υπόγειες γραμμές δημιουργούνται στον περιβάλλοντα χώρο μόνο μαγνητικά πεδία.
Οι εναέριες γραμμές χαμηλής τάσης δημιουργούν πολύ μικρά ηλεκτρικά πεδία. Τα μαγνητικά πεδία ανέρχονται σε μερικά μΤ πλησίον των αγωγών και είναι αμελητέα σε απόσταση μερικών μέτρων. Τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία γύρω από τους υποσταθμούς σχηματίζονται από τις γραμμές που συνδέονται προς αυτούς και όχι από τους μετασχηματιστές και τον υπόλοιπο εξοπλισμό
Φαινόμενο Corona: Γύρω από τις γραμμές υψηλής τάσης σχηματίζονται ηλεκτρικές εκκενώσεις (φαινόμενο Corona), οι οποίες μπορούν να παράγουν θόρυβο και να μετατρέψουν τα μόρια του οξυγόνου σε όζον. Επίσης, βόμβος μπορεί να ακουστεί πλησίον των μετασχηματιστών των υποσταθμών.
Επιπτώσεις της Ακτινοβολίας
Τα μαγνητικά πεδία ιδιαίτερα χαμηλών συχνοτήτων επάγουν ηλεκτρικά πεδία και ρεύματα στο σώμα. Εάν τα πεδία αυτά είναι ισχυρά, προκαλείται νευρική και μυϊκή διέγερση και μεταβολή στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μεγάλου μεγέθους μεταλλικά αντικείμενα ευρισκόμενα εντός του ηλεκτρικού πεδίου μπορούν να φορτιστούν με αρκετά υψηλή τάση και, εάν δεν είναι γειωμένα, να προκαλέσουν ένα ενοχλητικό τίναγμα κατά την επαφή. Τα όρια έκθεσης του πληθυσμού έχουν τεθεί για να αποφευχθούν οι ανωτέρω επιπτώσεις. (ΙΝIRC/IRPA 1990)
Ηλεκτρομαγνητικά πεδία και καρκίνος
Το 1979 αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε επιδημιολογική μελέτη συσχέτιση μεταξύ κινδύνου εμφάνισης παιδικού καρκίνου και απόστασης κατοικιών από γραμμές διανομής ηλεκτρικής ενέργειας με διαμόρφωση ισχυρού ρεύματος. Παρόλο ότι υπάρχουν πάρα πολλές ατέλειες στη μεθοδολογία, πολυάριθμες μελέτες σχεδιασμένες πιο προσεκτικά, οι οποίες διεξήχθησαν στη συνέχεια εμφανίζουν στατιστική συσχέτιση μεταξύ παιδικής λευχαιμίας και έκθεσης σε μαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων (Tenforde, 1996 & WHO, 1998).
Aλλες πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, όπως κατάθλιψη, τάσεις αυτοκτονίας, δυσλειτουργίες στην αναπαραγωγή και την ανάπτυξη, επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα και εκφυλισμός του νευρικού συστήματος, έχουν μελετηθεί για πιθανή συσχέτιση με την έκθεση σε μαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας θεωρεί ότι τα στοιχεία είναι ανεπαρκή. Για την πρόκληση καρδιοαγγειακών παθήσεων οι ενδείξεις είναι αρνητικές (WHO, 2007).
Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξε το 2007 η Επιστημονική Επιτροπή SCENIHR (Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks), η οποία συνεστήθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EC, 2008).
Ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές
Έχει αναφερθεί επίδραση στη λειτουργία βηματοδοτών ή άλλων ηλεκτρικών εμφυτευμάτων από την έκθεση σε ηλεκτρικά πεδία μεγαλύτερα των 2 KV και μαγνητικά πεδία μεγαλύτερα των 20 μΤ. Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα έκθεσης ασθενών σε πεδία τέτοιων τιμών. Το θέμα αντιμετωπίσθηκε με την ιατρική παρακολούθηση ασθενών οι οποίοι πιθανόν δέχθηκαν τέτοια επίδραση (WHO, 1998). Ήδη, οι σύγχρονοι βηματοδότες είναι σχεδιασμένοι ώστε να μην είναι δεκτικοί σε τέτοιες παρεμβολές.
Μαγνητικά πεδία μεγαλύτερα του 1 μΤ μπορούν να προκαλέσουν παρεμβολές στις οθόνες των υπολογιστών παλαιότερης τεχνολογίας. Τα πεδία αυτά σχηματίζονται πλησίον καλωδίων τα οποία παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια σε κτίρια ή γύρω από τους μετασχηματιστές των υποσταθμών χαμηλής τάσης. Μια απλή λύση είναι η μετατόπιση του υπολογιστή (WHO, 1998). Νεώτερης τεχνολογίας οθόνες, όπως υγρών κρυστάλλων ή πλάσματος δεν εμφανίζουν τέτοια προβλήματα.
Διαδικασίες μετρήσεων Ακτινοβολιών – Αποτυπώσεων
- ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ
1α) Σημεία ελέγχου:
Για τις Χαμηλές Συχνότητες εκτιμώνται πολλαπλά σημεία ελέγχου.
Για τις χαμηλές συχνότητες θα πραγματοποιηθούν μετρήσεις στους χώρους, από όδευση υψηλής τάσης Μετασχηματιστές και Γεννήτριες Παροχής Ενέργειας.
- Μετρήσεις σε όλη γεωγραφικά την περιοχή με βάση των κατόψεων σε ακριβή σημεία με καθορισμένες μέσω GPS συντεταγμένες στο οικόπεδο – περιοχή των μετρήσεων.
- Μετρήσεις σε κάθε σημείο ενδιαφέροντος στο έδαφος και σε καθορισμένο ύψος.
- Εκτιμώνται πολλαπλά σημεία ελέγχου ορισμένα με κύκλους έχοντες κέντρα τα σημεία εκπομπής των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.
- Έμφαση στην ασφάλεια της περιοχής και του προσωπικού (Γραφειακών χώρων κτλ).
- Μετρήσεις σε μετ/τες και δίκτυο διανομής ενέργειας μέσω δικτύου της ΔΕΔΗΕ.
- Μετρήσεις κάθε ευαίσθητου τομέα που εσείς θα καθορίσετε στην περιοχή.
2) ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ (θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα)
2α) Αποτύπωση του ηλεκτρομαγνητικού χάρτη των εκπομπών για όλους τους χώρους (Ηλεκτρικά και Μαγνητικά πεδία)
2β) Αποτύπωση του ηλεκτρομαγνητικού χάρτη της περιοχής ενέργειας της όδευσης ενέργειας
2γ) Αναλυτικά
2.1 μετρήσεις
2.2 καταγραφή
2.3 ορισμοί περιοχών
2.4 καθορισμός με συντεταγμένες στο σχέδιο
2.5 μέτρα ασφαλείας
2.6 μέγιστοι χρόνοι παραμονής προσωπικού στις ορισμένες περιοχές
2.7 πλήρης ανάλυση των γεγονότων
2.8 διεθνείς προδιαγραφές και επιδημιολογικές μελέτες
2.9 Ενημέρωση προσωπικού για εργασία
εντός πιθανών ηλεκτρομαγνητικών πεδίων
2.10 σήμανση πάνω στους χώρους με φυσικό τρόπο περιοχών
2.11 επιτόπια χρωματική διάκριση επικινδυνότητας περιοχών
(μπλε, κίτρινη, κόκκινη)
Θα δοθούν επιπλέον χάρτες (εκτός αυτών με τις απόλυτες τιμές) με χρωματικό κώδικα στους οποίους θα χαρακτηρίζονται οι περιοχές που υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια, όπως προκύπτουν από τις Εθνικές και Ευρωπαϊκές συστάσεις υγείας για χώρους εργασίας προσωπικού και πολιτών.
Τα αποτελέσματα των μετρήσεων είναι αναγκαίο να συγκριθούν με τα Εθνικά όρια που έχουν τεθεί καθώς και με τα όρια τουλάχιστον τριών άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, με σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ τους, ως προς τα όρια που έχουν θέσει οι χώρες αυτές.
Ενημερωτικοί σύνδεσμοι για την Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία:
Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία χαμηλών συχνωτήτων - Επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία